به تازگی مطالعهای انجام شده که نقش دستهای از باکتریهای مفید را در پیشگیری از ابتلا به عفونتهای ریوی در کودکان نشان میدهد.
انواع بررسیها نشان میدهد که باکتریها با تولید برخی مواد در روده انسان، میتوانند ضمن تقویت سیستم ایمنی انسان و تنظیم کارکرد طبیعی آن، از ابتلا به انواع آلرژیها، عفونتها و حتی سرطانها، پیشگیری کنند.
در همین ماه گذشته، تعداد زیادی از مقالات در مورد نقش مفید باکتریها در سلامت انسان در نشریات مختلف علمی و پزشکی منتشر شده که به چند نمونه از آنها اشاره میکنیم: در مطالعه جدید، که رویترز آن را گزارش کرده است، به مادران باردار، مخلوطی از پروبیوتیکها به اضافه پرهبیوتیکها داده شد.
پروبیوتیکها، همان باکتریهای مفید برای بدن هستند و پرهبیوتیکها، موادی هستند که هضم و جذب نمیشوند، اما به حفظ و تعادل مجموعه باکتریایی در روده بزرگ کمک میکنند.
فرزندان این زنان تا 2 سالگی تحتنظر بودند و با بچههایی مقایسه شدند که مادرانشان به جای این مخلوط، دارونما، یعنی مادهای بیخاصیت، دریافت کرده بودند. نتیجه این شد که کودکان باکتریخورده، در زمان جنینی، کمتر به عفونت ریوی مبتلا شده بودند و کمتر نیاز به آنتیبیوتیکهای رایج پیدا کرده بودند.
به گفته این محققان در بیمارستان هلسینکی، پیش از این نقش پروبیوتیکها و پرهبیوتیکها، که ترکیب آنها را درمان سیمبیوتیک مینامند، در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماریهای خود ایمنی مانند آلرژیها شناخته شده بود، اما این مورد در نمونههای آزمایشگاهی انجام شده بود و این اولین مطالعهای است که تاثیر این ترکیب جدید درمانی را روی انسانها، آن هم از زمان جنینی تا کودکی، بررسی کرده است.
نتایج این مطالعه جدید در شماره جولای نشریه علمی پدیاتریکس منتشر شده است.
اما همان طور که اشاره شد، هماکنون در مراکز مختلف تحقیقاتی در سراسر جهان، مطالعات متعددی روی تاثیرات مختلف پروبیوتیکها در حال انجام است.
بهعنوان مثال، در یکی از این پژوهشها که در دانشگاه کارل گوستاو کاروس آلمان انجام شده، مشخص شده که با استفاده از نوع خاصی از باکتریهای مفید، موسوم به پروبیوتیکها، میتوان کودکان مبتلا به اسهال را درمان کرد.
در این مطالعه، تعدادی از کودکانی که بیش از 4 روز دچار اسهال بودند، با نوع خاصی از این باکتریها، از دسته ایکولایها، درمان شدند و با کودکانی با وضعیت مشابه مقایسه شدند که به جای استفاده از این دارو، از دارونما استفاده کرده بودند.
پاسخ خوب این کودکان به درمان، به اضافه نبود عوارض جانبی جدی در آنها، نتیجهای بود که این محققان به دست آوردند.
مطالعه دیگر در دانشگاه باری ایتالیا انجام شده و نشان داده که میتوان مشکلات گوارشی نوزادان نارس را با استفاده از باکتریها درمان کرد.
در این مطالعه مشخص شده در نوزادان نارسی که بهمدت 03روز از نوعی باکتری مفید گوارشی، موسوم به لاکتوباسیلوس روتری استفاده میکنند، حرکات گوارشی بهتر است و کودکان آرامش بیشتری دارند. دفعات گریه در این نوزادان کمتر است و اجابت مزاج در آنها بهتر صورت میگیرد.
البته این موارد، تنها گوشهای از مطالعات انجام شده در این زمینه بود. کاهش احتمال ابتلا به سرطانها و نیز عفونتهای دهانی هم، از جمله نتایجی است که ممکن است از مصرف روزمره باکتریهای مفید به دست آورد.
از آنجا که تولید ماست حاوی پروبیوتیک هم در کشور ما از چندی پیش آغاز شده و این نوع محصولات وارد بازار غذایی ما شدهاند، بهتر است محققان کشور ما هم از بررسی تاثیرات خاص این نوع باکتریهای مفید و نیز سازوکار این تاثیرات، عقب نمانند و آن را در دستور کار پژوهشی خود قرار دهند.